Het beste uit jezelf zonder de stress

Het beste uit jezelf te halen op een manier die juist niet leidt tot ongezonde stress. Intensief begeleid worden door je eigen coach, in een veilige omgeving waarin je wordt gezien en kunt zijn wie je bent. Waar je gaandeweg leert regie te pakken over je eigen ontwikkeling in een balans tussen kennis en persoonlijke ontwikkeling en aldus (veel) meer meekrijgt dan de exameneisen verlangen, waarmee je beter bent voorbereid op wat er later van je wordt gevraagd. Maar ook klaar bent om jezelf te blijven ontwikkelen. Dat is het onderwijs van 2College Ruivenmavo.

Het gepersonaliseerd onderwijs van 2College Ruivenmavo in Berkel-Enschot combineert het beste van meerdere werelden en is geschikt voor elke leerling. Deze combinatie is  een direct gevolg van de keuze, een zestal jaren geleden, om het roer om te gooien door het van oorsprong uit Zweden afkomstige Kunskapsskolan gepersonaliseerd onderwijs te omarmen. Met nu, zo net voor de Kerst in 2022, een even feestelijk als bijzonder moment: want 2College Ruivenmavo in Berkel-Enschot is formeel een Nederlandse Kunskapsskolan Partnerschool geworden. Dit houdt in dat de school in alle opzichten voldoet aan de strenge kwaliteitseisen van het Kunskapsskolan gepersonaliseerd onderwijs. Maar belangrijker: de school is in staat om alle hiervoor omschreven beloften waar te maken. Voor elke leerling die besluit naar deze school te komen.

Volgens schoolleider Lian Derks moet daarom het beeld van haar school wat worden bijgesteld.  ‘Wij hebben in het verleden veel succes gehad met het begeleiden van leerlingen ‘met een rugzakje’, daardoor is het idee ontstaan dat wij een zorgschool zijn. Maar dat is onjuist. Ons onderwijs is juist voor elke leerling geschikt, want het is gepersonaliseerd, erop gericht dat leerlingen het optimale uit zichzelf halen. Wij zijn een zorgzame school, met voor elke leerling de aandacht die hij/zij nodig heeft, waarbij zij op hun eigen niveau en in hun eigen tempo naar het eindexamen toewerken. Ze worden daarbij intensief begeleid door een persoonlijke coach die elke week de voortgang en de plannen voor de komende periode bespreekt.’

Stress
De afgelopen periode zijn er meerdere rapporten verschenen – onder andere van het Trimbos Instituut - waarin leerlingen aangeven veel last te hebben van stress door prestatiedruk op school (versterkt door de effecten van corona). Het bijzondere van het onderwijs op 2College Ruivenmavo is dat uitgerekend daar ‘hoge verwachtingen van leerlingen’ het uitgangspunt is.

Dat lijkt problematisch in het licht van de onderwijsonderzoeken, maar is volgens teamleider Bram Paulissen binnen het Kunskapsskolan onderwijs juist volkomen logisch. ‘Bij ons gaat het om stretchen, niet om stressen. Om het beste uit jezelf halen in een tempo dat past bij de leerling. Dus nemen onze leerlingen in het begin – vergeleken met het traditionele onderwijs – in termen van kennisontwikkeling iets meer tijd, maar laten daarna - juist omdat er veel aandacht aan hun persoonlijke ontwikkeling wordt besteed - een enorme versnelling zien.’ Aangevuld door collega teamleider Heidi Hoop: dus is het ook logisch dat leerlingen op 2College Ruivenmavo de mogelijkheid hebben bepaalde vakken op een hoger niveau te doen, of juist andersom een stapje lager. Bij ons gaat het niet om zo hoog mogelijke cijfers, maar om op een verantwoorde manier persoonlijke grenzen te verleggen. Wij noemen dat ‘Ontdek op Ruivenmavo’. En dat werkt!’

Vergelijking
Het beeld wordt herkend door leerling Myrthe Zoet. ‘Ik heb ook op een traditionele school gezeten, en kan dus vergelijken. Hier word je wel uitgedaagd, maar intensief begeleid waardoor het qua druk erg meevalt. Hier zijn er ook minder toetsen, en dat is fijn. Het mooie is verder dat ik leer om zelf mijn activiteiten te plannen. Daardoor kan ik meer tijd besteden aan de vakken waar ik minder goed in ben, en iets minder aan de vakken die mij goed afgaan. Bovendien is de sfeer hier op school erg plezierig, want ik merk dat ik hier mijzelf kan zijn, en dat was op mijn vorige school toch wel wat anders.’

Voor Maartje van der Poel, moeder van een 2College Ruivenmavo leerling, is het simpel: ‘om goed te kunnen leren, moet je goed in je vel zitten. Kijk maar eens naar de hoeveelheid kinderen die - ook door de toch nog onderschatte effecten van corona – inmiddels bij de hulpverlening moeten aankloppen. In mijn beleving wordt het onderwijs gedwongen zich met te veel randzaken bezig te houden. Terwijl het er gewoon om gaat om wat wij als maatschappij vragen en willen terugzien. En dat zie ik hier op 2College Ruivenmavo juist wèl gebeuren. Ouders hebben vaak hoge verwachtingen van hun kinderen en begrijpen heel goed dat je als ouder dolgraag wilt dat je kind succesvol is. Maar pas op: het moet niet uitmaken waar je kind uiteindelijk terecht komt, als hij/zij maar het beste uit zichzelf kan halen en gelukkig kan zijn in de omgeving waar zij uiteindelijk terecht komt. Dát is toch het allerbelangrijkste?!’

Route
2College Ruivenmavo heeft de afgelopen jaren een intensieve route bewandeld. Want het is een uitdaging geweest om op basis van het Kunskapsskolan onderwijsmodel ook het negen domeinen omvattende kwaliteitssysteem van Kunskapsskolan – misschien wel het meest uitgebreide kwaliteitszorgsysteem in het hele Nederlandse onderwijs – te implementeren. Een route die van 2College Ruivenmavo een nieuwe school heeft gemaakt. Uniek ook in dit deel van Nederland.

‘Dat terwijl de keuze voor het Kunskapsskolan onderwijs kwam op een dieptepunt in de schoolontwikkeling’, vertelt Lian Derks. ‘Met destijds een minimum aan leerling-aanmelding. Door met de collega’s keihard te werken, hebben we deze nieuwe richting gerealiseerd en van 2College Ruivenmavo weer een succesvolle school gemaakt. Dit vanuit de overtuiging dat elke leerling anders is en ook ander onderwijs nodig heeft: voor gelijke kansen heb je ongelijk nodig! Dat was niet gemakkelijk en natuurlijk zijn er ook collega’s afgehaakt. Dat hoort nu eenmaal bij een proces waarin je op meerdere vlakken – qua onderwijs, organisatie en cultuur – een nieuwe werkelijkheid creëert.’

‘Maar door met elkaar net zo om te gaan als we met de leerlingen omgaan, hebben we het voor elkaar gekregen. En dat krijgen we ook terug. Laatst kwamen er een leerling langs die zei over een docent: ‘het gaat volgens ons niet zo goed met deze docent, hou het even in de gaten’. Dit is voor ons het bewijs dat niet alleen wij om de leerlingen heen staan, maar de leerlingen ook om ons. Dat zegt iets over hoezeer wij de relatie koesteren en dat maakt je ontzettend trots. Om  de leerlingen het beste gepersonaliseerde onderwijs te bieden heb je elkaar nodig, leerlingen, ouders en school. Vanaf nu  zijn wij als school ook onderdeel van de Kunskapsskolan community, zowel in Nederland als internationaal. Dit geeft ons de kans  om met tal van uitwisselingsmogelijkheden ook weer van anderen te leren. Daar wordt iederéén beter van.‘